Apraksi Nedir?

Apraksi, istemli konuşmanın üretiminde sıralı konuşma hareketlerinin motor planlanmasında oluşan bozukluk sonucu otaya çıkan motor konuşma bozukluğudur. Normal kas tonusu ve koordinasyonuna rağmen, amaca yönelik hareketler yerine getirilemez. Apraksi görülen çocuklarda sesleri, heceleri ve kelimeleri söylemede sorunlar görülmektedir. Çocuk ne demek istediğini bilse de bu sorun yüzünden kendisini ifade etmekte zorluk çekmektedir. Apraksi, konuşma anlaşılırlığını ciddi oranda etkileyebilen bir konuşma bozukluğudur.  Bazı belirtilerinden söz etmek gerekirse:

  • Dil gelişiminde gecikme gözlenebilir.
  • Söylenen sözcük uzadıkça yapılan hatalar artar.
  • Yapılan sesletim hataları tutarsızdır.
  • Anlama becerisi sözel ifade etme becerisinden daha iyidir.
  • Çocuk hatanın farkında olduğu için sözcüğü tekrar ederek düzeltmeye çabalar.
  • Konuşma esnasında arama davranışı gözlenir (dilin doğru konumunu arama gibi).
  • Sesleri ve heceleri doğru dizine koymada sorun yaşanır.
  • Sesler arasında uzun duraklamalar görülebilir.

Apraksiyle ilgili çok fazla veri bulunmasa da tanı koyulan çocukların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Ayrıca, apraksinin otizmli çocuklarda da sıklıkla görülerek, iletişimi kısıtladığı görülmektedir. Tüm konuşma bozukluklarında olduğu gibi apraksi hakkında da ailelerde ve uzmanlarda farkındalık yaratmak gerekmektedir.

Araştırma sonuçlarına göre apraksi görülen çocuklar için sık (haftada 3-5 kez) ve yoğun konuşma terapisi seansları uygulanması gerekmektedir.

Ayla Ebru BALÇIK
Uzman Dil ve Konuşma Terapisti